Powstaje po posunięciach:
d4 d5
c4

Jest jednym z najczęściej wybieranych debiutów w grupie debiutów zamkniętych. Białe poświęcają piona w zamian za opanowanie centrum szachownicy. Czarne mogą ofiarę przyjąć bądź odrzucić.

Pierwsze wzmianki o gambicie hetmańskim można spotkać już w roku 1497 u Luisa Luceny. Debiut ten zyskał wielką popularność pod koniec XIX wieku, dzięki sukcesom Johannesa Zukertorta w Londynie w roku 1883 oraz Harry'ego Pillsbury w Hastings w roku 1885. Największy wkład w rozwój teorii gambitu hetmańskiego mieli Wilhelm Steinitz, Siegbert Tarrasch oraz Akiba Rubinstein. Szczyt popularności gambitu hetmańskiego przypadł na lata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, jednakże i dziś jest on chętnie stosowany przez najsilniejszych arcymistrzów świata.

Rozróżniamy dwa główne warianty gambitu hetmańskiego:
gambit nieprzyjęty
d4 d5
c4 e6
gambit przyjęty
d4 d5
c4 d:c4

Zamiast tych dwóch podstawowych kontynuacji, w wyjściowej pozycji gambitu hetmańskiego czarne mają do wyboru inne posunięcia:
2...c6 - obrona słowiańska
2...Sc6 - obrona Czigorina
2...e5 - kontrgambit Albina
2...Sf6 - obrona Marshalla
2...Gf5 - obrona bałtycka
2...c5 - obrona austriacka

Teraz jedna pułapka: 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Sf6 4.Gg5 Sd7
5.c:d5 e:d5 6.S:d5  S:d5!!
7.G:d8 Gb4+